Samkvæmt þjóðhagsmálaráðuneytinu sló viðskiptamagn Kasakstan sögulegt met árið 2022 – 134,4 milljarðar dala og fór yfir 97,8 milljarða dala árið 2019.
Viðskiptamagn Kasakstan náði 134,4 milljörðum Bandaríkjadala í sögulegu hámarki árið 2022 og fór yfir mörkin fyrir faraldurinn.
Árið 2020 minnkuðu utanríkisviðskipti Kasakstan af ýmsum ástæðum um 11,5%.
Vaxandi þróun olíu og málma er áberandi í útflutningi árið 2022. Hins vegar segja sérfræðingar að útflutningur hafi ekki náð hámarki. Ernar Serik, sérfræðingur hjá Kazakhstan Institute of Economics, sagði í samtali við Kazinform að verðhækkun á hrávörum og málmum væri aðalástæða vaxtar á síðasta ári.
Á innflutningshliðinni, þrátt fyrir tiltölulega hægan vöxt, fór innflutningur Kasakstan yfir 50 milljarða dala í fyrsta skipti og sló það met upp á 49,8 milljarða dala sem sett var árið 2013.
Ernar Serik tengdi vöxt innflutnings árið 2022 við mikla alþjóðlega verðbólgu vegna hækkandi hrávöruverðs, faraldurstengdra takmarkana og framkvæmd fjárfestingarverkefna í Kasakstan og kaup á fjárfestingarvörum til að mæta þörfum þess.
Á meðal þriggja efstu útflytjenda landsins er Atyrau Oblast fremstur en höfuðborgin Astana er í öðru sæti með 10,6% og Vestur-Kasakstan Oblast í þriðja sæti með 9,2%.
Í svæðisbundnu samhengi er Atyrau-svæðið leiðandi í alþjóðaviðskiptum landsins með 25% hlutdeild (33,8 milljarðar dala), næst á eftir Almaty með 21% (27,6 milljarða dala) og Astana með 11% (14,6 milljarða dala).
Helstu viðskiptalönd Kasakstan
Serik sagði að frá árinu 2022 hafi viðskiptaflæði landsins breyst smám saman og innflutningur Kína jafnast nánast við innflutning Rússa.
„Fordæmalausar refsiaðgerðir sem settar voru á Rússland hafa haft áhrif. Innflutningur þess dróst saman um 13 prósent á fjórða ársfjórðungi 2022, en kínverskur innflutningur jókst um 54 prósent á sama tímabili. Á útflutningshliðinni sjáum við að margir útflytjendur eru að leita að nýjum mörkuðum eða nýjum flutningaleiðum sem forðast rússneskt yfirráðasvæði, sem mun hafa langtímaáhrif,“ sagði hann.
Í lok síðasta árs var Ítalía (13,9 milljarðar dala) efst á útflutningi Kasakstan og þar á eftir kom Kína (13,2 milljarðar dala). Helstu útflutningsstöðvar Kasakstan fyrir vörur og þjónustu voru Rússland (8,8 milljarðar dala), Holland (5,48 milljarðar dala) og Tyrkland (4,75 milljarðar dala).
Serik bætti við að Kasakstan hafi byrjað að eiga meiri viðskipti við Samtök tyrkneskra ríkja, sem innihalda Aserbaídsjan, Kirgisistan, Tyrkland og Úsbekistan, en hlutdeild þeirra í viðskiptamagni landsins er yfir 10%.
Viðskipti við ESB-lönd eru einnig þau stærstu undanfarin ár og halda áfram að vaxa á þessu ári. Að sögn aðstoðarutanríkisráðherra Kasakstan, Roman Vasilenko, stendur ESB fyrir um 30% af utanríkisviðskiptum Kasakstan og mun viðskiptamagnið fara yfir 40 milljarða dollara árið 2022.
Samstarf ESB og Kasakstan byggir á auknum samstarfs- og samstarfssamningi sem tekur að fullu gildi í mars 2020 og nær yfir 29 samstarfssvið, þar á meðal hagkerfi, viðskipti og fjárfestingar, menntun og rannsóknir, borgaralegt samfélag og mannréttindi.
„Á síðasta ári starfaði landið okkar á nýjum sviðum eins og sjaldgæfum jarðmálmum, grænu vetni, rafhlöðum, þróun flutnings- og flutningsmöguleika og fjölbreytni í aðfangakeðjum hrávöru,“ sagði Vasylenko.
Eitt slíkra iðnaðarverkefna með evrópskum samstarfsaðilum er 3,2-4,2 milljarða dollara samningur við sænsk-þýska fyrirtækið Svevind um að reisa vind- og sólarorkuver í vesturhluta Kasakstan, sem gert er ráð fyrir að framleiði 3 milljónir tonna af grænu vetni frá og með 2030, fundi 1. -5% af eftirspurn ESB eftir vörunni.
Viðskipti Kasakstan við lönd Evrasíska efnahagsbandalagsins (EAEU) ná 28,3 milljörðum dala árið 2022. Vöruútflutningur eykst um 24,3% í 97 milljarða dala og innflutningur nær 18,6 milljörðum dala.
Rússland stendur fyrir 92,3% af heildar utanríkisviðskiptum landsins í Evrasíska efnahagsbandalaginu, þar á eftir koma Kirgistan - 4%, Hvíta-Rússland - 3,6%, Armenía - -0,1%.
Pósttími: 11. apríl 2023